Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, από τον Φεβρουάριο ξεκίνησε ένας κύκλος δράσεων, με τον γενικό τίτλο Μυστήριο 100 ΤΑ ΙΕΡΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ, που εστιάζει στα παραδοσιακά δρώμενα και τις τελετουργίες στην ελληνική μουσική και χορευτική παράδοση. Την επιστημονική και καλλιτεχνική επιμέλεια έχει ο Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής Εθνομουσικολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Οι τελετουργίες στον κύκλο της Ζωής καλύπτουν την ανθρώπινη πορεία «από το νανούρισμα στο μοιρολόι»: γέννηση, παιδική ηλικία, έρωτα-γάμο, ξενιτιά, θάνατο. Ενώ τα δρώμενα στον κύκλο του Χρόνου και της Βλάστησης συνοδεύουν «ομοιοπαθητικά» τις γεωργοκτηνοτροφικές ασχολίες μέσα από συμβολικές πράξεις-έθιμα με την πάνδημη συμμετοχή της κοινότητας, οι εκδηλώσεις για «Τα Ιερά Τραγούδια» κατανέμονται σε όλη τη διάρκεια του 2023 και σηματοδοτούν τους κυριότερους εποχικούς σταθμούς.
Η επόμενη δράση του κύκλου, την Παρασκευή 23 Ιουνίου 2023 και ώρα 20:00-21:30 στην παραλία της Ελευσίνας (δίπλα στο Αναψυκτήριο), με τίτλο «Έβγα Ήλιε, πύρωσέ με!..» έρχεται να γιορτάσει τη συμβολική έναρξη του Καλοκαιριού με το Θερινό Ηλιοστάσιο. Θα γίνει αναφορά στα λαϊκά δρώμενα που συνδέονται με τη γιορτή του Αη-Γιάννη του «Κλήδονα», με τις τελετουργικές φωτιές και τη μαντική δύναμη του «αμίλητου νερού», και θ’ ακουστούν επιλεγμένα τραγούδια απ’ όλο τον Ελληνισμό που αναφέρονται στον ήλιο, τον θερισμό και τη θάλασσα.
