HeritACT

Με αιχμή του δόρατος τη βιομηχανική πολιτιστική κληρονομιά και τον δημόσιο χώρο της Ελευσίνας και προτεραιότητα τον συμμετοχικό σχεδιασμό με την κοινότητα, η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, τον Δήμο Ελευσίνας και την εταιρεία πολιτιστικής διαχείρισης και παραγωγής MENTOR, παρουσίασαν την Τρίτη 19 Μαρτίου στο Σινέ Ελευσίς το ερευνητικό έργο HeritACT. Ένα τριετές ευρωπαϊκό πρόγραμμα, που επιχειρεί να γεφυρώσει το παρελθόν με το μέλλον της πόλης μέσα από τη χρήση εννιά (9) ειδικά σχεδιασμένων ψηφιακών εφαρμογών και τη δημιουργία επτά (7) καινοτόμων σχεδιαστικών και αρχιτεκτονικών λύσεων, που παρεμβαίνουν με ήπιο και βιώσιμο τρόπο στον αστικό ιστό εξυπηρετώντας τις ανάγκες των πολιτών. 

Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Horizon ως αποτέλεσμα σύμπραξης 15 εταίρων από πέντε χώρες, και συγκεκριμένα την Ιταλία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Ισπανία και το Βέλγιο, εμπλέκοντας πιλοτικά χώρους πολιτιστικής και βιομηχανικής κληρονομιάς σε τρεις πόλεις, την Μπαλινά (Ιρλανδία), το Μιλάνο (Ιταλία) και την Ελευσίνα, και ειδικότερα το ΙΡΙΣ, το Παλαιό Ελαιουργείο, το Αναψυκτήριο, το Σινέ Ελευσίς, τον υπαίθριο χώρο ΟΑΣΗ, καθώς και τις γειτονιές που τους περιβάλλουν: Μπλόκο, Ποντιακά, Συμιακά, Συνοικισμό και εργατικές κατοικίες ΙΡΙΣ. Πανεπιστημιακά ιδρύματα, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, πολιτιστικοί οργανισμοί και αρχιτεκτονικά γραφεία από τις παραπάνω χώρες αντλούν εξειδίκευση και μοναδική τεχνογνωσία και συμπράττουν με τις τοπικές κοινότητες μέσα από εργαστήρια και συμμετοχικές μεθόδους,  ενσωματώνοντας την οπτική των τελευταίων στην υλοποίηση του έργου. 

Η εκδήλωση ενημέρωσης για το HeritACT, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 19 Μαρτίου στο Σινέ Ελευσίς, παρουσία εκπροσώπων των φορέων της σύμπραξης από την Ελλάδα, ήταν μια πρώτη ενημέρωση για τις βασικές δράσεις και τους κεντρικούς στόχους του έργου, καθώς και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και τους κυριότερους λόγους εφαρμογής του στην Ελευσίνα. Παράλληλα, παρουσιάστηκε δείγμα των ψηφιακών εφαρμογών διαδραστικού χαρακτήρα.

Στόχοι του έργου

Κεντρικός πυλώνας της προσέγγισης του HeritACT είναι η συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων στις διαδικασίες σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης ενός συνόλου ψηφιακών εργαλείων και συμμετοχικών μεθόδων που αποτελούν την εργαλειοθήκη HeritACT. Εργαλεία όπως το ParticiMap, το Hericraft και το DesignYourHeritage διευκολύνουν τον διάλογο με την κοινότητα, προωθούν τον συν-οραματισμό και παρέχουν πλατφόρμες για συν-σχεδιασμό και συν-υλοποίηση των προτεινόμενων λύσεων στην πόλη, σε ψηφιακό και φυσικό χώρο. Στο πλαίσιο αυτό, το HeritHUB, ένας χώρος συνάντησης, ενημέρωσης και συνεργασίας για τις ανάγκες του έργου, θα λειτουργήσει στην παραλία Ελευσίνας στο Αναψυκτήριο. 

Λίγα λόγια για το χρηματοδοτικό πρόγραμμα

Με συνολικό προϋπολογισμό €95,5 δισ., κεντρικός στόχος του προγράμματος Horizon 2021-2027 της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η μεγιστοποίηση του επιστημονικού, οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου των επενδύσεων της ΕΕ στην έρευνα και την καινοτομία. Το πρόγραμμα οικοδομείται πάνω στις αξίες του New European Bauhaus, μια δεξαμενή σκέψεων και προτάσεων για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, που ακολουθεί τις αρχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (2020).

Το HeritACT υλοποιείται στο πλαίσιο της θεματικής «Πολιτισμός, δημιουργικότητα και πολυδεκτική κοινωνία», στοχεύοντας αφενός στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων και προτεραιοτήτων σχετικά με την ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης και της συμμετοχικότητας των πολιτών, και αφετέρου στην προστασία και προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω κοινωνικών οικονομικών, τεχνολογικών και πολιτιστικών μετασχηματισμών.