Πώς μπορεί να αλλάξει η Ελευσίνα όταν οι ίδιοι οι κάτοικοι παίρνουν στα χέρια τους το σχεδιασμό μιας μακροπρόθεσμης πολιτιστικής στρατηγικής για την πόλη;
Η Ελευσίνα είναι η μοναδική ελληνική πόλη και μία από τις 16 σε ευρωπαϊκό επίπεδο που συμμετέχουν στο διεθνές πρόγραμμα Pilot Cities. Ένα πρόγραμμα που τοποθετεί τον πολιτισμό ως τέταρτο πυλώνα της βιώσιμης ανάπτυξης μιας πόλης δίπλα στην οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνική συμπερίληψη.
Μέσα από τη μοναδική συνθήκη που δημιουργεί η Ελευσίνα 2021 και ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, η Ελευσίνα προχωρά προς τη Μετάβαση στην ΕUphoria, ένα νέο δηλαδή μοντέλο βιωσιμότητας που τοποθετεί την τέχνη και τον πολιτισμό στο επίκεντρο κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας. Με τη συμμετοχή στο Pilot Cities, η πόλη αναγνωρίζει και ενισχύει τη θέση του πολιτισμού και οι κάτοικοι της γίνονται η κινητήριος δύναμη πίσω από το σύνολο του συμμετοχικού προγράμματος.
Το πρόγραμμα Pilot Cities εξελίσσεται μέσα από 5 διαδοχικά στάδια: την αυτοαξιολόγηση, τον σχεδιασμό ενός εντατικού πλάνου δράσης, την εφαρμογή του και, τέλος, την παρακολούθηση και προβολή του συνολικού έργου. Το διήμερο 25-26 Ιανουαρίου 2019 ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του προγράμματος μέσα από ένα εντατικό εργαστήριο αυτό-αξιολόγησης των δομών της πόλης. Το έργο της αξιολόγησης ανέλαβαν οι ίδιοι οι κάτοικοι, πενήντα συμμετέχοντες και συμμετέχουσες από την Ελευσίνα.
Στο μεταίχμιο της πρώτης και δεύτερης φάσης, απευθύναμε μία ανοιχτή πρόσκληση σε κατοίκους και εργαζόμενους της περιοχής, που τους ενθουσιάζει η ιδέα να πάρουν στα χέρια τους τον σχεδιασμό της πολιτιστικής στρατηγικής της πόλης, με σκοπό τη συγκρότηση μιας δεκαπενταμελούς ομάδας από τους ίδιους τους κατοίκους της Ελευσίνας. Ταυτόχρονα με τη συγκρότηση της ομάδας παρουσιάσαμε δημόσια τα αποτελέσματα της αυτοαξιολόγησης.
Η ομάδα -που βρίσκεται σε αναζήτηση του ονόματος της- πραγματοποιεί
κάθε Τετάρτη συναντήσεις. Τα μέλη της στη βάση της ισότιμης και ενεργούς
συμμετοχής, συνεργάζονται στενά πάνω στη φάση σχεδιασμού. Έπειτα από
τρεις συναντήσεις η ομάδα σχεδιάζει ένα πλάνο δράσης πάνω στους τρεις
πιο σημαντικούς τομείς, όπως προέκυψαν από την αυτοαξιολόγηση. Αυτοί
είναι η αλλαγή κατεύθυνσης στην πολιτιστική στρατηγική της πόλης, η
ενεργοποίηση πλατφόρμων ανταλλαγής γνώσης και πληροφορίας και τα
προγράμματα ανάπτυξης ικανοτήτων που ενισχύουν την τοπική πολιτιστική
δραστηριότητα. Σε κάθε έναν από τους παραπάνω τομείς η ομάδα χαρτογραφεί
τις υπάρχουσες δομές και πρακτικές, προσδιορίζει τις ανάγκες, θέτει
προτεραιότητες και εκτιμά τον βαθμό υλοποίησης με ορίζοντα τον επόμενο
χρόνο.
Μείνετε συντονισμένοι για τα επόμενα βήματα της ομάδας σχεδιασμού.
Η Ελευσίνα συμμετέχει στο πρόγραμμα Pilot Cities έπειτα από εκδήλωση
ενδιαφέροντος της Ελευσίνας 2021, Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης,
για την περίοδο 2018-2020. Το δίκτυο των πόλεων του προγράμματος
αποτελούν οι: Galway, Gebrono, Λισαβόνα, Izmir/Σμύρνη, Μαδρίτη, Namur,
Swansea, Terrasssa, Timisoara, Leeds, Nova Gorica, Tenerife, Rijeka,
Esh-sur Alzette, Ελευσίνα και Eivissa/Ibiza, συνεργασίες μεταξύ των
οποίων προβλέπονται κατά τη διάρκεια του προγράμματος (φάση εφαρμογής).
Το πρόγραμμα Pilot Cities είναι μια πρωτοβουλία του διεθνούς
οργανισμού UCLG-United Cities and Local Governments της UNESCO σε
συνεργασία με τον ευρωπαϊκό οργανισμό Culture Action Europe για την
διάχυση της ατζέντας Πολιτισμός 21, η οποία ανάγει τον πολιτισμό σε
τέταρτο πυλώνα στη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων, δίπλα δηλαδή στην
οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνική συμπερίληψη.