Μυστήριο 19 Η Μύηση ως Διαδικασία: Visual Arts Initiator

Η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης σε συνεργασία με την Delta Pi Productions & Arts Management διοργανώνει το Μυστήριο 19_Η Μύηση ως Διαδικασία. Από τις 18 Μαΐου έως τις 10 Ιουνίου, έξι καλλιτέχνες με έντονη παρουσία στην Ελλάδα και το εξωτερικό έρχονται στην Ελευσίνα, στο πλαίσιο του προγράμματος καλλιτεχνικής φιλοξενίας Visual Arts (V.A.) Initiator, εμπνέονται από τον τόπο και τους κατοίκους του και δημιουργούν έργα -καρπούς αυτής της συνδιαλλαγής, αναδεικνύοντας τη σπάνια ποικιλομορφία της πόλης. Η παρουσίαση των έργων θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 10 Ιουνίου, στο πλαίσιο μιας ξεχωριστής εκδήλωσης-περιπατητικής ξενάγησης, στα σημεία της Ελευσίνας που θα επιλεγούν από τους καλλιτέχνες.

Το πρόγραμμα Visual Arts (V.A.) Initiator, που πραγματοποιείται από την Πολιτιστική Πρωτεύουσα για δεύτερη φορά, έρχεται να μυήσει νέους εικαστικούς στην τέχνη της in situ εγκατάστασης και της site-specific performance, υπό την εποπτεία μιας επιμελητικής ομάδας, και να τους δώσει την ευκαιρία να πειραματιστούν με έργα μικρής και μεσαίας κλίμακας. Το πρόγραμμα δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες, ούτως ώστε οι φιλοξενούμενοι καλλιτέχνες να αναπτύξουν κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην Ελευσίνα, μια στενή σχέση με την πόλη, να την αφουγκραστούν, να αντιδράσουν στα ερεθίσματά της και να την ξανασυστήσουν μέσα από τις καλλιτεχνικές τους δημιουργίες.

Η φετινή εκδοχή του V.A. Initiator εκκινεί από το βαθύ παρελθόν, αναζητώντας παραλληλισμούς αλλά και νέα ανοίγματα στο παρόν και το μέλλον. Αναπτύσσοντας τη θεματική Η Μύηση ως Διαδικασία στοχεύει σε δυο κατευθύνσεις: αφενός, στην ενίσχυση της νέας εικαστικής δημιουργίας και τη γνωριμία της τοπικής κοινωνίας με νέους καλλιτέχνες και αφετέρου, στην ενδυνάμωση της εγχώριας εικαστικής σκηνής, των δημιουργικών επαγγελματιών του πεδίου της καλλιτεχνικής φιλοξενίας και τη δημιουργία νέων δυνατοτήτων σε επίπεδο κοινών συνεργειών.

Η 6μελής ομάδα των συμμετεχόντων καλλιτεχνών του προγράμματος φιλοξενίας διαμορφώθηκε κατόπιν ανοιχτού καλέσματος, που πραγματοποιήθηκε την άνοιξη του 2021, κι επιλέχθηκε ανάμεσα σε 135 αιτήσεις από όλον τον κόσμο. Οι έξι καλλιτέχνες/ιδες που θα συμμετάσχουν είναι οι ακόλουθοι/ες: Παγώνα Ζάλη (GR), Τίμοθυ Λασκαράτος (GR), Αιμιλία Λιόντου (ΑΤ), Μαρία Νικηφοράκη (GR), Eleni Mylona (CH), Kamila Szejnoch (PL).

Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του προγράμματος διαδραματίζουν ως μέντορες τρεις διακεκριμένοι φορείς του κλάδου της καλλιτεχνικής φιλοξενίας (artistic residency). Πρόκειται για τους Yellow Brick, Eight/Το Οχτώ και Snehta Residency, που συνεισφέρουν μέσω του ανθρώπινου δυναμικού και της τεχνογνωσίας τους, με μια σειρά διαδικασιών, θεματικών, ποιητικών αποχρώσεων και μεθοδολογίας στη δημιουργική διαδικασία.

Τα έργα που θα δημιουργηθούν από την καλλιτεχνική ομάδα υπό την επιμέλεια των μεντόρων, θα προκύψουν από μια εντόπια δημιουργική διαδικασία, από τη βιωματική σχέση των συμμετεχόντων με την πόλη και τους κατοίκους της και θα παρουσιαστούν αποκλειστικά στην Ελευσίνα. Σημεία της πόλης, ιστορίες, τεκταινόμενα και δράσεις που θα μετασχηματίσουν το αυτονόητο σε καλλιτεχνικό ή αισθητικό γεγονός, θα αποτελέσουν την αφορμή για έργα μιας υλικής και άυλης παρακαταθήκης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας.

Πέγκυ Ζάλη – GR

Η Πέγκυ Ζάλη (pegy-zali.com) είναι αρχιτεκτόνισσα και εικαστικός καλλιτέχνης με έδρα την Αθήνα. Μελετά τις ασταθείς, αντικανονικές και άτυπες συλλογικές διαδικασίες, με την πρακτική της να αναπτύσσεται μέσω συνεργασιών με καλλιτέχνες, επιμελήτριες, ερευνήτριες και “ανειδίκευτους” φίλους. Είναι απόφοιτη της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Ε.Μ.Π, έχει μεταπτυχιακό Έρευνας της Αρχιτεκτονικής από την ίδια σχολή και MA Επιμέλειας Σύγχρονης Τέχνης από το London Metropolitan University σε συνέργεια με τη Whitechapel Gallery. Αυτό το καιρό είναι υποψήφια διδάκτωρ Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Έχει παρουσιάσει τη συλλογική της δουλειά σε ατομικές εκθέσεις όπως: SPACE, Union Pacific, CASK και P.E.T Projects. καθώς και σε ομαδικές όπως: Waste/d, State of Concept, Αθήνα 2022; Technology is the Answer but what was the Question?, online, 2020; On the edge of the Blade we run, Saigon, Αθήνα 2019; Driftwood, Or How We Surfaced Through Currents, Αθήνα, 2017; The 4th New Museum Triennial, New Museum, Νέα Υόρκη 2018; The Equilibrists, Μπενάκη Μουσείο, Αθήνα 2016, μεταξύ άλλων. Eίναι συνιδρύτρια της ομάδας Εργαστήριο για τα Αστικά Κοινά (www.neocosmos.gr); και της πρωτοβουλίας ρευστών συνεργασιών εντός των ρωγμών της σύγχρονης καλλιτεχνικής πρακτικής, με τίτλο [] (αγκύλες) και του γυναικείου καλλιτεχνικού διδύμου 1992. Υπήρξε μέρος της καλλιτεχνικής ομάδας KERNEL και της συλλογικότητας Νομαδική Αρχιτεκτονική. Είναι fellow του προγράμματος ARTWORKS 2018 και υπότροφη του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών για την εκπόνηση της διδακτορικής της έρευνας.

Ελένη Μυλωνά – GR

Η Eλένη Μυλωνά μέσα από το έργο της, διερευνα τις δυνατότητες της γλωσσας και του σωματος,  στον χρόνο και τον χωρο, και τη σχέση της γλωσσας με τη φαντασια. Τα τελευταια χρόνια αναζητα τρόπους να διαβαζουμε, να κινούμαστε, να μοιραζόμαστε και να φανταζόμαστε μαζι, με σκοπό να  δημιουργήσει χωρους συνύπαρξης και εγγύτητας.

Οι performances της, οι οποιες αποτελούν παρουσιασεις καλλιτεχνικής έρευνας ή/και  δημιουργια/επιτέλεση έργων για τον (δημόσιο) χωρο, έχουν φιλοξενηθει σε φεστιβαλ, μπιεναλε και καλλιτεχνικές εκθέσεις, ενω έχουν παρουσιαστει σε θέατρα, γκαλερι, και ερευνητικούς χωρους  στην Αθήνα, τη Θεσσαλονικη, τη Ζυριχη, τη Βασιλεια, το Βερολινο, το Λονδινο και το Αρνεμ.

Στη Ζυριχη, τα τελευταια 12 χρόνια, έχει συνεργαστει με τα ακόλουθα ινστιτούτα χορού, θέατρα  και ομαδες θεατρου και έρευνας: Τanzhaus Zurich, RoteFabrik Τheater, Maxim Theater, Holzke,  ΜerumAtelier, Tropchertoshare, Terrasse Ensemble κ.α., ως χορογραφος, maker και performer. Παραλληλα, από το 2007 μέχρι σήμερα, έχει διοργανωσει ως ανεξαρτητη δημιουργός και συν διοργανωσει με οργανισμούς, μια σειρα από μακρόχρονες διαδικασιες με βασικα εργαλεια  σύνθεσης και έρευνας τον χορό/κινηση, την αναγνωση/γραφή και τον διαλoγο/αναστοχασμό, σε  ομαδες. Ειναι κατοχος του μεταπτυχιακού διπλωματος ΜΑ Theatre Practices, από το πανεπιστήμιο  ArtEZ University of the Arts στην Ολλανδια. Εχει σπουδασει χορό στη σχολή του Λεωνίδα Ντε  Πιαν (΄80-’86) και στο φυτωριο της Κρατικης Σχολης Ορχηστικης Τεχνης ( Κ.Σ.Ο.Τ) (΄87-’91), ενω  κατέχει πτυχιο διδασκαλιας χορού από την Ανωτερη Επαγγελματικη Σχολη της Μοριανοβα Τραστα (2004-2007). Εχει συνεργαστει ως performer ή/και έχει λαβει μέρος μετα από πρόσκληση σε  ερευνητικα προγραμματα με τους Michael Klein, Vera Mantero, Juan Dominguez, Δαναη  Θεοδωριδου, Anna Sanchez, Jean-Paul Jaccarini και άλλα.

Μαρία Νικοφοράκη – GR

Η Μαρία πειραματίζεται στο πεδίο μεταξύ περφόρμανς, φιλμ και χορού. Χρησιμοποιεί τη χορογραφία και το  βίντεο προκειμένου να προσδώσει κοινωνική διάσταση στην κίνηση και το σώμα και επιτελεστικές πρακτικές  για να αναδείξει το συναισθηματικό κόσμο ως πολιτική στάση. Τα έργα της αναζητούν τη σχέση του πολιτικού  και του προσωπικού μέσω χορεο-πολιτικών.

Αποφοίτησε από την Α.Σ.Κ.Τ. και το πανεπιστήμιο Goldsmiths, από το μεταπτυχιακό MFA Fine Arts. Εχει λάβει την Υποτροφία του Ιδρύματος Σπυρίδωνος Βικάτου και πολλά βραβεία: το ARTWORKS του  Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, το Trinity Laban Dance Award, από το τμήμα χορογραφίας του Trinity Laban  Conservatoire of Music and Dance, Λονδίνο, το Performance Voyage 3 Festival Video Performance Award του  Artists’ Association MUU, Ελσίνκι.

Η Μαρία έχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις όπως: τα Unhappy Monuments, (ΟΠΑΝΔΑ & ARTWORKS, Ιδρυμα  Σταύρος Νιάρχος), το Learning From Documenta Workshop 4 – d14/Narratives Reshuffled (Α.Σ.Κ.Τ., Εργαστήριο  Ανθρωπολογικής Ερευνας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2017), το  GOMENES performance event (Μπιενάλε Αθηνών 2015- 2017 ΟΜΟΝΟΙΑ), το Latitude Festival (Big Screen 2015  και 2014, Film Festival του Λονδίνου), το Performative Labour-ism (Performance Festival ,MPA-Berlin 2014,  Month of Performance, Βερολίνο), το Excentricités 3 (Performance Festival 2012, Μπεζανσόν). Η Μαρία ζει και  εργάζεται μεταξύ Ελλάδας και Λονδίνου.

Τίμοθυ Λασκαράτος – GR

Ο Τίμοθυ Λασκαράτος (1987) είναι Ελληνο-Νεοζηλανδός εικαστικός καλλιτέχνης και ζει στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας (2020) και έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη, στην Αδράνεια I και II, στο Snehta Residency και στο OneMinute Space OMS. Είναι δημιουργός, περιπατητής και κηπουρός, στη δουλειά του τον απασχολούν θέματα όπως ο ενδιάμεσος χώρος, η ματαιότητα της καθημερινότητας και η μνήμη, τα οποία αναπτύσσει μέσα από εγκαταστάσεις.  Το περπάτημα αποτελεί βασικό εργαλείο της πρακτικής του. Συλλέγει υλικά, φυτά, ήχους, εικόνες και αφηγήσεις από το αστικό τοπίο και την ύπαιθρο, στοιχεία που υποδηλώνουν την αδιαχώριστη σχέση μνήμης και τόπου.  Η αφηγηματικότητα, η οποία παραμένει κεντρική στην πρακτική του, εμφανίζεται μέχρι τώρα με τη μορφή επιστολών, όπου η βιογραφία εισάγεται ως μυθοπλασία. Κείμενο και υλικές συνθέσεις “δρουν” ταυτόχρονα στη “σκηνή” του εκάστοτε εκθεσιακού χώρου, δημιουργώντας  εγκαταστάσεις και περιβάλλοντα που επιτρέπουν στους θεατές να περιπλανηθούν σε φυσικούς και νοητικούς χώρους, σε άμεσους και μακρινούς τόπους. Σύντομα θα είναι μεταπτυχιακός φοιτητής του In Situ3 στη Βασιλική Ακαδημία της Αμβέρσας, στο Βέλγιο (2022-23).

Αιμιλία Λιόντου – GR

Η Αιμιλία Λιόντου (γεν. 1991, Αθήνα) ζει και εργάζεται μεταξύ Αθήνας και Linz. Είναι απόφοιτη του Εικαστικού Tμήματος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών στην Αθήνα και του μεταπτυχιακού προγράμματος Time-based Media στο Kunstuniversität Linz της Αυστρίας. Έχει λάβει μέρος στο πρόγραμμα φιλοξενίας Local Artist Residency του Atelierhaus Salzamt (2020-22), υπήρξε Artworks Fellow (SNF) 2020, ενώ έχει λάβει και το βραβείο Arbeiterkammer Kunstpreis 2020. Η δουλειά της χαρακτηρίζεται από διεπιστημονική πρακτική, έρευνα και χρήση διαφορετικών υλικών και μέσων, ανάλογα με τις ανάγκες της εκάστοτε θεματικής με την οποία καταπιάνεται. Παράλληλα, αποφεύγει την κλασική πρακτική του στούντιο και επιλέγει να δημιουργεί μικρές ή μεγαλύτερες in situ «καταστάσεις» που βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ της πραγματικότητας και της τέχνης, ενώ συχνά χρησιμοποιούν το χιούμορ. Η δουλειά της έχει παρουσιαστεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Kamila Szejnoch – PL

Kamila Szejnoch – εικαστικός καλλιτέχνης – ζει και εργάζεται στη Βαρσοβία, Πολωνία. Ασχολείται με την τέχνη στο δημόσιο χώρο, συγκεκριμένα με εγκαταστάσεις, γλυπτική και αστικές παρεμβάσεις. Έχει εργαστεί σε πολλές πόλεις, μεταξύ άλλων στη Βαρσοβία, το Όσλο, το Βελιγράδι, το Ερεβάν, το Μπέρμιγχαμ, το Κίεβο, τη Σεούλ, την Ουάσιγκτον. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Γλυπτικής της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Βαρσοβίας (2005) και της Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας (2003). Το 2008 ολοκλήρωσε την πρακτική της στη Δημόσια Έρευνα και Πρακτική στην Τέχνη στο Ολλανδικό Ινστιτούτο Τέχνης στις Κάτω Χώρες. Της χορηγήθηκε καλλιτεχνική υποτροφία από το Υπουργείο Πολιτισμού και Εθνικής Κληρονομιάς της Πολωνίας, υποτροφία διαμονής από το Διεθνές Ταμείο Visegrad, καθώς και ετήσια υποτροφία της ελβετικής κυβέρνησης για καλλιτεχνική ανάπτυξη στην Ελβετία. Έργα της έχουν πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με ιδρύματα όπως το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης “Łaźnia” (Gdańsk), Studio Gallery (Βαρσοβία), Incheon Art Platform (Νότια Κορέα), Smithsonian American Art Museum στην Ουάσιγκτον, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης Wrocław 2016.