Η ομάδα εικαστικού φωτισμού Beforelight δημιούργησε, στο πλαίσιο της 2023 Ελευσίς, το Μυστήριο 404 Πέρασμαν, μία εικαστική φωτιστική εγκατάσταση στη συνοικία των Ποντίων στην Ελευσίνα. Μια εγκατάσταση που φωτίζει με μοναδικό τρόπο ένα σημαντικό κομμάτι του πλούσιου μωσαϊκού της Ελευσίνας και συμπληρώνει τη λίστα των 21 μόνιμων έργων στον δημόσιο χώρο της.
Πρόκειται για την τρίτη, κατά σειρά, φωτιστική εγκατάσταση της ομάδας μετά το Μυστήριο 4 Φωτεινά Ξυστά και το Μυστήριο 48 Φωτοσυνάξεις στη γειτονιά της Αγίας Μαρκέλλας και του εργοστασίου ΙΡΙΣ, αντίστοιχα. Και οι τρεις φωτιστικές παρεμβάσεις είναι αποτέλεσμα συμμετοχικού σχεδιασμού μέσα από εργαστήρια της ομάδας Beforelight με εθνοτοπικούς συλλόγους και κοινότητες της Ελευσίνας, οι ιστορίες των οποίων αποτέλεσαν την πηγή έμπνευσής της.
Για τη δημιουργία της φωτιστικής εγκατάστασης Μυστήριο 404 Πέρασμαν, η ομάδα ήρθε σε επαφή, μέσα από την πραγματοποίηση 4 εργαστηρίων, με τον Σύλλογο Ποντίων Ελευσίνας «Νέα Τραπεζούντα», ενώ γνώρισε και τους κατοίκους της γειτονιάς, οι οποίοι μοιράστηκαν μαζί τους τα βιώματα και τις εμπειρίες τους. Η ιστορία των Ποντίων, άλλωστε, είναι μια αφήγηση γεμάτη διαρκείς μεταβάσεις και δύσβατες διασχίσεις. Οι έντονες αναμνήσεις για τη διαδρομή τους από τον Καύκασο μέχρι την Ελευσίνα, τις οποίες με πολύ συγκινητικό τρόπο διηγήθηκαν οι άνθρωποι της κοινότητας, αποτέλεσαν το σημείο αναφοράς αυτού του φωτεινού αστερισμού που κοσμεί τον αστικό ιστό της Ελευσίνας.
Το Μυστήριο 404 Πέρασμαν, που στην ποντιακή διάλεκτο σημαίνει «διαδρομή», συμβολίζει αυτή τη συνεχή μετάβαση η οποία έχει μετουσιωθεί σε εικόνα και βιωματική εμπειρία. Δίπλα στον χώρο Όαση – πρώην camping τοποθετούνται 48 φωτεινοί στύλοι σχηματίζοντας σε κάτοψη τον αστερισμό της Αργούς, με αρχική αναφορά στο μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας, το πέρασμα των Συμπληγάδων Πετρών και την αποίκηση των Ελλήνων στο Βόσπορο. Η εγκατάσταση δημιουργεί μια σειρά φωτεινών περασμάτων σε άτακτες, ακανόνιστες διατάξεις, όπως οι προσφυγικές μετακινήσεις, και σηματοδοτεί πλέον ένα διαφορετικό βίωμα του «περάσματος» από μια ζωή σε μια άλλη, από το Τότε στο Τώρα.
Η ομάδα Beforelight
Η ομάδα Beforelight σχηματίστηκε το 2007 για να πειραματιστεί με το φως και πραγματοποιεί μεγάλης κλίμακας light art παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο, ενεργοποιώντας τη συμμετοχή των πολιτών. Οι φωτιστικές παρεμβάσεις της στην οδό Πιττάκη και στη Στοά Εμπόρων στην Αθήνα, αποτέλεσαν καινοτόμες προτάσεις δημιουργικού φωτισμού, ανανεώνοντας τη φυσιογνωμία της πόλης. Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις, μουσεία και φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η ομάδα βραβεύτηκε με το Gold Award στην κατηγορία Καλλιτεχνικός Φωτισμός για τις χριστουγεννιάτικες παρεμβάσεις στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ στα ελληνικά Lighting Awards 2020.
Το διάστημα 2013-2015, με την υποστήριξη του European Cultural Foundation, η ομάδα Beforelight πραγματοποίησε το project Urban Lightscapes, ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα έρευνας και συμμετοχής για τη δημιουργική διαμόρφωση του αστικού φωτισμού, αναπτύσσοντας δράσεις στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ολλανδία. Το έργο της ομάδας Beforelight περιλαμβάνει τη σύλληψη, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή δημιουργικού φωτισμού (creative lighting), με στόχο την ενθάρρυνση της συμμετοχής και της διάδρασης των πολιτών με το φως, σε μια διαδικασία όπου η ιδιαιτερότητα του τόπου και ο πειραματισμός στη χρήση φωτιστικών μέσων αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες.
Τα μέλη της ομάδας είναι οι: Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Χριστίνα Αμπατζίδου, Κωνσταντίνα Ευαγγέλου, Κέλλυ Εφραιμίδου, Δημήτρης Θεοχαρούδης, Μαρία Λαζαρίδου, Βασίλης Ντόβρος, Ειρήνη Στείρου.
Μάθετε περισσότερα για την ομάδα Beforelight εδώ.
Λίγα λόγια για το Μυστήριο 4 Φωτεινά Ξυστά
Η πρωτότυπη φωτιστική εγκατάσταση με τίτλο Φωτεινά ξυστά είναι αποτέλεσμα συμμετοχικού σχεδιασμού μέσα από εργαστήρια με κατοίκους της Ελευσίνας και αντλεί έμπνευση από την ανθρωπολογική και λαογραφική παράδοση της Χίου, και συγκεκριμένα από τη μεσαιωνική τεχνοτροπία των Χιωτών, τα λεγόμενα «Ξυστά».
Λίγα λόγια το Μυστήριο 48 Φωτοσυνάξεις
Πέντε χρόνια μετά τη δημιουργία της εγκατάστασης Φωτοσύναξη στην Άνω Ελευσίνα, προϋπάρχοντα αλλά και νέα φωτιστικά στοιχεία εμφανίζονται σαν φωτεινή τοιχογραφία σε μια νέα σύνθεση στην περιοχή του εργοστασίου ΙΡΙΣ, σε μία διαδικασία δημιουργικής επανάχρησης.
