Από την αρχή της συριακής επανάστασης το 2011, οι Σύροι πρόσφυγες ξεφεύγουν από τη βιαιότητα του καθεστώτος στη Συρία και αναζητούν νέους προορισμούς. Το Μόναχο είναι ένας από αυτούς. Πολλοί από τους αιτούντες άσυλο φθάνουν στο Μόναχο δια ξηράς, διασχίζοντας παράνομα τα σύνορα διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών.
Η Τάνια Ελ Κουρί και η Πέτρα Σερχάλ από την ομάδα Dictaphone Group συνεργάστηκαν με μια ομάδα Σύρων προσφύγων που έφθασαν πρόσφατα στο Μόναχο. Σε κάθε έναν από τους συμμετέχοντες/συνεργάτες έδωσαν μια κάμερα για μια ημέρα με μοναδική οδηγία να κινηματογραφήσουν την καθημερινότητά τους στο Μόναχο και τα αγαπημένα τους σημεία στην πόλη. Μαζί έκαναν ένα βίντεο που παρουσιάστηκε σε δημόσιο χώρο της πόλης.
Τα τρία άτομα που συμμετείχαν στις «Ιστορίες Καταφυγίου» και επέλεξαν να παραμείνουν ανώνυμα είναι: ένας άνδρας ηλικίας είκοσι έξι ετών, που είναι επτά μήνες στο Μόναχο δεν έχει πάρει ακόμα άδεια διαμονής∙ ένα δεκαεξάχρονο αγόρι που μόλις έφτασε στην πόλη και ελπίζει να του χορηγηθεί άδεια διαμονής πριν κλείσει τα δεκαοχτώ, ώστε να μπορέσει να χρησιμοποιήσει τη ρήτρα οικογενειακής επανένωσης και να φέρει την οικογένειά του στο Μόναχο∙ μια μητέρα ηλικίας είκοσι πέντε ετών, που ήταν δύο μήνες στο Μόναχο. Αρχικά, έμενε με μια τυχαία επιλεγμένη οικογένεια στο Yellow Camp και πρόσφατα μετακόμισε σε ένα δωμάτιο αποκλειστικά για την οικογένειά της. Στο «προσωρινό στρατόπεδο», όπως το αποκαλεί, όπου περιμένουν τα έγγραφα διαμονής και τη μεταφορά τους σε μια μόνιμη κατοικία.
Και οι τρεις είχαν πληρώσει μεγάλα χρηματικά ποσά για να μπουν λαθραία στη Γερμανία. Επέζησαν από εμπειρίες που πλησίασαν τον θάνατο. Ένας από αυτούς τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης στη Συρία και εγκατέλειψε τη χώρα με ένα πλοίο που βούλιαξε και του οποίου οι μισοί επιβαίνοντες έχασαν τη ζωή τους. Κάποιος από αυτούς έπρεπε να πάει πεζός από τη Συρία ως την Τουρκία. Περπατούσε επί ώρες αδιάκοπα, κρατώντας μαζί παιδιά, έναν άλλο νεαρό συγγενή που πάλευε με τον καρκίνο και χωρίς να έχει νερό. Οι λαθρέμποροι τους εξαπάτησαν όλους. Τους είπαν ψέματα, άλλαξαν ξαφνικά τα σχέδια και τους άφησαν πίσω, χωρίς να δίνουν ποτέ προτεραιότητα στην ασφάλειά τους.
Οι Ιστορίες Καταφυγίου είναι μια συναρπαστική βιωματική εγκατάσταση. Το κοινό και οι περαστικοί καλούνται να ξαπλώσουν σε μεταλλικές κουκέτες και να παρακολουθήσουν τα βίντεο που τραβήχτηκαν από τους αιτούντες άσυλο.
Dictaphone Group
Οι Dictaphone Group είναι μια κολεκτίβα από το Λίβανο, η δουλειά της οποίας εστιάζει σε live art έργα με θέμα το δημόσιο χώρο. Ξεκίνησε ως πρωτοβουλία της Τάνια Ελ Κουρί και της αρχιτέκτονα / πολεοδόμου Αμπίρ Σαξούκ. Μαζί με διάφορους συνεργάτες, όπως την καλλιτέχνη και παραγωγό Πέτρα Σερχάλ, έχουν δημιουργήσει ερευνητικές site specific περφόρμανς σε μέρη, όπως το τελεφερίκ, μία ψαρόβαρκα και ένα λεωφορείο που έχει αποσυρθεί από την κυκλοφορία.
Οι ίδιες αναφέρουν για τη δουλειά τους: «Τα έργα και οι πολιτικές ανοικοδόμησης του Λιβάνου της δεκαετίας του ‘90 δεν ξέφυγαν από την ειρωνεία του εμφυλίου πολέμου. Στην πόλη που ζούμε, τη Βηρυτό, εμφανίζονται τρόποι ανοικοδόμησης που αδιαφορούν για την ιστορία και τα κοινωνικά συμφραζόμενα. Γίναμε μάρτυρες του πώς οι αποφάσεις που λαμβάνονται από τους ιθύνοντες φροντίζουν για τη διατήρηση φιλικών και “καθαρών” χώρων στην πόλη εις βάρος των ανεπιθύμητων τάξεων και των δικαιωμάτων που αυτές έχουν στο δημόσιο χώρο. Αυτοί οι βίαιοι μετασχηματισμοί μας κατέστησαν ιδιαίτερα ευαίσθητες στο θέμα του χώρου. Γρήγορα συνειδητοποιήσαμε τους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους οι κοινωνικές σχέσεις, η πολιτική, οι οικονομία, η ιστορία και η νομοθεσία διαπλέκονται για να δημιουργήσουν όρια στα μέρη που ζούμε».
Κατανοώντας τα παραπάνω, οι Dictaphone Group εστιάζουν στη διεπιστημονική έρευνα του χώρου και στη δημιουργία live art έργων που στοχεύουν να λειτουργήσουν ως μέσα σχολιασμού της διαδικασίας διαμόρφωσης του σύγχρονου αστικού τοπίου και εργαλεία για να το ξαναφανταστούμε. Η πρακτική τους στηρίζεται στη σύζευξη κοινωνιολογικής έρευνας και live art. Δανείζονται εργαλεία από τον ακτιβισμό και τη διάδραση με το κοινό, για να δημιουργήσουν έργα που σε επίπεδο φόρμας ποικίλουν από site specific παραστάσεις και βιωματικούς περιπάτους μέχρι βίντεο, ομιλίες και εκδόσεις. Δημιουργούν γνώση για το χώρο και οικοδομούν συλλογική μνήμη για διαφιλονικούμενα σημεία της πόλης. Στόχος αυτών των έργων είναι να εγείρουν ερωτήματα γύρω από τη σχέση μας με την πόλη και τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας του δημόσιου χώρου.
Για το αναλυτικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Συνοικισμός, κάνε κλικ εδώ.
