To πρώτο Atelier for Greek Festival Managers διοργανώνεται στην Ελευσίνα από τις 15 έως τις 17 Φεβρουαρίου 2019.
Η ιδέα του Atelier for Greek Festival Managers αναδύθηκε από τις ανάγκες των επαγγελματιών του πολιτιστικού χώρου, όπως αυτές εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της Συνάντησης «Πολιτισμός 2030» που έλαβε χώρα από 8 έως 11 Νοεμβρίου 2018 στην Ελευσίνα. Η έννοια του Φεστιβάλ αποτέλεσε από τα σημαντικότερα θέματα ανάλυσης και προβληματισμού της Συνάντησης. Ένα Φεστιβάλ εμπεριέχει, διαμορφώνει και αντανακλά την ταυτότητα της πόλης και των κατοίκων της. Αντίστοιχα η πόλη ταυτίζεται, αναγνωρίζεται και προβάλλεται μέσα από τα φεστιβάλ. Από την αμφίδρομη αυτή σχέση ανακύπτουν πολλά ερωτήματα για την επιμέλεια και τη διοργάνωση των Φεστιβάλ.
Ποια είναι η σχέση Φεστιβάλ και καλλιτεχνών; Πώς υποστηρίζουν τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία της πόλης αλλά και της χώρας; Πώς γίνονται καθρέφτης των σύγχρονων κοινωνιών και πόλεων; Πώς αντλούν από το συλλογικό φαντασιακό της κοινότητας και το ανατροφοδοτούν δυναμικά; Πώς διασυνδέουν τους καλλιτέχνες μεταξύ τους σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο και αντικατοπτρίζουν τις δυναμικές της σύγχρονης καλλιτεχνικής δικτύωσης; Πώς οι πολιτικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις επηρεάζουν τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό; Ποιος είναι ο ρόλος του Καλλιτεχνικού Διευθυντή; Με ποιους τρόπους μπορεί να εμπλακεί η τοπική κοινωνία; Πώς μπορεί να αναπτυχθεί ένα βιώσιμο πλαίσιο για φεστιβάλ, καλλιτέχνες και κοινό;
Στη βάση των συνάψεων αυτών και με σκοπό την ενίσχυση των ικανοτήτων των ελληνικών φεστιβάλ η Ελευσίνα 2021 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, σχεδίασε μαζί με τον οργανισμό The Festival Academy το πρώτο Atelier for Greek Festival Managers, την ελληνική δηλαδή έκδοση του Atelier for Young Festival Managers, για τους επαγγελματίες των ελληνικών φεστιβάλ, προσαρμοσμένο στις ανάγκες τους.
Το Ατελιέ αποτελεί προϊόν της στρατηγικής συνεργασίας της Ελευσίνας 2021 με τον οργανισμό The Festival Academy, τον μοναδικό εξειδικευμένο φορέα που προσφέρει σε διεθνές επίπεδο προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης στη διοργάνωση και την επιμέλεια φεστιβάλ. Το Festival Academy αποτελεί μια πρωτοβουλία του European Festivals Association (EFA), οργανισμού που δραστηριοποιείται από το 1952 στη δικτύωση διακεκριμένων φεστιβάλ μουσικής, χορού, θεάτρου και διεπιστημονικών τεχνών και συνδέει περίπου 100 φεστιβάλ που πραγματοποιούνται σε 40 χώρες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Η ελληνική έκδοση του Atelier for Greek Festival Managers προσφέρει σε έμπειρους, ανερχόμενους και μελλοντικούς διοργανωτές φεστιβάλ και καλλιτέχνες ένα εντατικό και πλήρες πρόγραμμα κατάρτισης. Φέρνει σε επαφή 25 συμμετέχοντες από την Ελλάδα με έμπειρους διοργανωτές και διευθυντές φεστιβάλ, καλλιτέχνες και επαγγελματίες του πολιτιστικού χώρου, σε ρόλο επιμορφωτή και μέντορα, για να συμμετάσχουν ενεργά σε έναν ειλικρινή και ανοιχτό διάλογο που διαρθρώνεται από τα επιτυχή και μη παραδείγματα που έχει ο καθένας και η καθεμία να μοιραστεί από την εμπειρία και τη σταδιοδρομία του/της.
Για τον λόγο αυτό, οι δύο οργανισμοί-διοργανωτές, επέλεξαν τους παρακάτω μέντορες:
Mark Ball, Καλλιτεχνικός Διευθυντής και Διευθύνων Σύμβουλος του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεάτρου του Λονδίνου LIFT και Διευθυντής Δημιουργικού του Διεθνούς Φεστιβάλ του Μάντσεστερ ΜΙF (Manchester International Festival), αμφότερα αποτελούν κορυφαία καλλιτεχνικά Φεστιβάλ της Ευρώπης, που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην σύγχρονη ευρωπαϊκή τέχνη.
Vigdis Jakobsdottir, Καλλιτεχνική Διευθύντρια και Διευθύνουσα Σύμβουλος του Reykjavik Arts Festival, ενός διετούς διεπιστημονικού φεστιβάλ που από το 1970 εστιάζει στις νέες παραγωγές, τόσο σε μεγάλους πολιτιστικούς οργανισμούς, όσο και σε ασυνήθιστους χώρους της πόλης. Η Vigdis έχει πολυετή εμπειρία σε οργανισμούς και φεστιβάλ που συνδέουν το θέατρο με τους νέους.
Mike Van Graan, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους θεατρικούς συγγραφείς της Νοτίου Αφρικής, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της διαμόρφωσης πολιτιστικής πολιτικής στην Αφρική της μετά-απαρτχάιντ εποχή μέσα από οργανισμούς όπως Community Arts Project, Congress of South African Writers, National Arts Coalition, African Arts Institute, Arterial Network και African Cultural Policy Network, με αναγνωρισμένη συμβολή στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ, για την οικοδόμηση μιας μετά-απαρτχάιντ κοινωνίας και για τη μελέτη της αλληλεπίδρασης μεταξύ ειρήνης και πολιτισμού.
Κέλλυ Διαπούλη, Καλλιτεχνική Διευθύντρια της Ελευσίνας 2021 Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, από την αρχή της υποψηφιότητας της πόλης, το 2014, επιμελήτρια και πολιτιστική διαχειρίστρια με δεκαπενταετή εμπειρία στους τομείς της πολιτιστικής δικτύωσης, των διεθνών πολιτιστικών συνεργασιών και της επιμέλειας και οργάνωσης διεθνών προγραμμάτων και γεγονότων, εργασιακή εμπειρία στους στους παραπάνω τομείς, στον Οργανισμό Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού – Πολιτιστική Ολυμπιάδα, και στη Μη Κερδοσκοπική εταιρεία «busart», της οποίας αποτελεί ιδρυτικό μέλος.
Γιολάντα Μαρκοπούλου, σκηνοθέτις και παραγωγός κινηματογραφικών και θεατρικών έργων, διευθύντρια της POLYPLANITY Productions, ιδρύτρια του ΣΥΝΕΡΓΕΙ-Ο και συντονίστρια του Station Αthens, του θεατρικού εργαστηρίου προσφύγων και μεταναστών, με έμφαση στις site specific και people specific παραστάσεις.
Φρόσω Τρούσα, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ χορού ARC for DANCE FESTIVAL, της πρώτης πλατφόρμας σύγχρονου χορού με έργα νέων Ελλήνων και ξένων δημιουργών, μέλος πολλών ευρωπαϊκών δικτύων χορού και συνεργάτιδα του ΥΠΠΟΑ στην υποστήριξη νέων δημιουργών.
Στόχος του τριήμερου κατάρτισης είναι μέσα από τον διάλογο, τις ομαδικές συζητήσεις, τις ομάδες εργασίας και τα εντατικά εργαστήρια να προσφέρει καινοτόμα μοντέλα και νέες μεθόδους προσέγγισης των φεστιβάλ και να δικτυώσει τους συμμετέχοντες μεταξύ τους. Τα θέματα που θίγονται απορρέουν από τη φιλοσοφία ότι στον πυρήνα κάθε φεστιβάλ βρίσκονται αφενός η τέχνη και ο καλλιτέχνης και αφετέρου η πόλη και οι πολίτες της.
Το Atelier for Greek Festival Managers εντάσσεται στo πρόγραμμα Πολιτισμός 2030 που στοχεύει στην προώθηση της περιφερειακής πολιτιστικής ανάπτυξης καθώς και στην ενδυνάμωση των ικανοτήτων των επαγγελματιών του πολιτιστικού χώρου. Περιλαμβάνει την κεντρική Συνάντηση, η οποία λαμβάνει χώρα στην Ελευσίνα κάθε Νοέμβρη, τις δορυφορικές συναντήσεις πολιτιστικών φορέων που δραστηριοποιούνται σε ελληνικές πόλεις, καθώς και προγράμματα ανάπτυξης ικανοτήτων και residencies καλλιτεχνών, επαγγελματιών του πολιτιστικού χώρου και κατοίκων της πόλης. Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί στην ανάδειξη της πόλης της Ελευσίνας σε σημείο διασύνδεσης και τεχνογνωσίας στον σύγχρονο χάρτη του πολιτισμού.
Για το πρώτο Atelier for Greek Festival Managers δεχθήκαμε 68 δηλώσεις συμμετοχής από επαγγελματίες του πολιτιστικού χώρου, οι οποίες αξιολογήθηκαν από τους δύο διοργανωτές, δίνοντας προτεραιότητα στους συμμετέχοντες από την Περιφέρεια και από την πόλη της Ελευσίνας και επιπλέον από τον χώρο της σύγχρονης τέχνης με έμφαση στις εικαστικές και τις παραστατικές τέχνες.
Σύντομα βιογραφικά σημειώματα
Ο Mark Ball υπήρξε από το 2009 έως το 2017 ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής και Διευθύνων Σύμβουλος του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεάτρου του Λονδίνου LIFT (London International Festival of Theatre), ένα από τα κορυφαία καλλιτεχνικά Φεστιβάλ της Ευρώπης, που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην σύγχρονη ευρωπαϊκή τέχνη. Το 2017 διορίζεται Διευθυντής Δημιουργικού του Διεθνούς Φεστιβάλ του Μάντσεστερ ΜΙF (Manchester International Festival) με σκοπό να οδηγήσει το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ στο “Εργοστάσιο”, τον νέο μεγάλης κλίμακας χώρο διεξαγωγής του προγράμματος του Φεστιβάλ που ανοίγει το 2021. Ο Mark έχει κερδίσει τον τίτλο του Νεαρού Σκηνοθέτη της Χρονιάς από το Institute of Director’s (IoD) Young και Clore Fellow για το έτος 2006/2007. Επιπλέον κατέχει σημαντικές θέσεις σε καλλιτεχνικούς και πολιτιστικούς οργανισμούς και κατέχει συμβουλευτική θέση μέλους του διοικητικού συμβουλίου στο μουσείο Επιστήμης και Βιομηχανίας.
H Vigdis Jakobsdottir είναι Καλλιτεχνική Διευθύντρια και Διευθύνουσα Σύμβουλος του Reykjavik Arts Festival, ένα διετές διεπιστημονικό φεστιβάλ που από το 1970 εστιάζει στις νέες παραγωγές παρουσιάζοντας στο ευρύτερο κοινό, εικαστικές εκθέσεις και παραστάσεις τόσο σε μεγάλους πολιτιστικούς οργανισμούς όσο και σε ασυνήθιστους χώρους της πόλης. Η Vigdis είναι μία έμπειρη θεατρική σκηνοθέτης με παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο της Ισλανδίας και με πολλούς ανεξάρτητους θιάσους. Στο ακαδημαϊκό πεδίο υπήρξε διευθύντρια του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στη Θεατρική Εκπαίδευση στο Ισλανδικό Πανεπιστήμιο Τεχνών (Iceland University of the Arts) από το 2002-2016. Είναι ιδρύτρια του Εθνικού Φεστιβάλ Θεάτρου Νέων Þjóðleikur στην Ισλανδία, του οποίου ήταν επικεφαλής μεταξύ 2008-2017. Διετέλεσε μέλος της εκτελεστικής επιτροπής, αντιπρόεδρος και πρόεδρος της ASSITEJ Iceland (Διεθνής Ένωση Θεάτρου για Παιδιά και Νέους) από το 2011-2017 και υπηρέτησε ως Καλλιτεχνική Διευθύντρια του UNGI, ενός διεθνούς φεστιβάλ performing arts για νέους στο Ρέικιαβικ, από το 2013 έως το 2016.
Ο Mike Van Graan είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της διαμόρφωσης πολιτιστικής πολιτικής στην Αφρική της μετα απαρτχάιντ εποχής, με πλούσια δράση σε πολιτιστικούς οργανισμούς κατά του απαρτχάιντ και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των σύγχρονων αφρικανικών κοινωνιών (Community Arts Project,Congress of South African Writers, National Arts Coalition, African Arts Institute, Arterial Network). Είναι ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους θεατρικούς συγγραφείς της Νοτίου Αφρικής, με πλούσιο συγγραφικό έργο και διδακτική εμπειρία στις θεατρικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Cape Town. Μέχρι τις αρχές του 2017, διατέλεσε για πέντε χρόνια μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου ενός από τα μεγαλύτερα Φεστιβάλ πολυτομεακού χαρακτήρα στη Νότια Αφρική, του Klein Karoo National Arts Festival, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του 1990, διορίστηκε από την πόλη του Κέιπ Τάουν ως υπεύθυνος συντονισμού του πρώτου Φεστιβάλ One City, Many Cultures (Μία Πόλη, Πολλές Κουλτούρες). Σήμερα αποτελεί πρόεδρο και ιδρυτή του Αφρικανικού Δικτύου Πολιτιστικής Πολιτικής (African Cultural Policy Network) και παράλληλα είναι ο αποδέκτης του Βραβείου του Hiroshima Foundation for Peace and Culture για το 2018, σε αναγνώριση της συμβολής του στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ, για την οικοδόμηση μιας μετά-απαρτχάιντ κοινωνίας και για τη μελέτη της αλληλεπίδρασης μεταξύ ειρήνης και πολιτισμού.
Η Κέλλυ Διαπούλη είναι η Καλλιτεχνική Διευθύντρια της Ελευσίνας 2021 Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, από την αρχή της υποψηφιότητας της πόλης, το 2014. Επιμελήτρια και πολιτιστική διαχειρίστρια με πάνω από 15 χρόνια εμπειρίας στους τομείς της πολιτιστικής δικτύωσης, των διεθνών πολιτιστικών συνεργασιών και της επιμέλειας και οργάνωσης διεθνών προγραμμάτων και γεγονότων έχει εργαστεί από το 2004 έως το 2008 στους παραπάνω τομείς στον Οργανισμό Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού – Πολιτιστική Ολυμπιάδα, ενώ από το 2009 και εξής συνεχίζει να εργάζεται σε αυτούς τους τομείς στην Μη Κερδοσκοπική εταιρεία «busart», της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος. Είναι υπότροφος των ιδρυμάτων Ωνάση και Fulbright, μέλος του Δικτύου Αποφοίτων της Ακαδημίας Φεστιβάλ του European Festivals Association (EFA), μέλος του Young Cultural Innovators Forum του Salzburg Global και μέλος του Advisory Board του Διεθνούς Δικτύου για τις Σύγχρονες Παραστατικές Τέχνες ΙΕΤΜ.
Η Γιολάντα Μαρκοπούλου είναι σκηνοθέτης και παραγωγός κινηματογραφικών και θεατρικών έργων.Από το 2007 διευθύνει την ανεξάρτητη εταιρεία θεατρικών, κινηματογραφικών και multimedia παραγωγών POLYPLANITY Productions ενώ τον ίδιο χρόνο ίδρυσε τον καλλιτεχνικό χώρο ΣΥΝΕΡΓΕΙ-Ο στο Μεταξουργείο. Έχει σκηνοθετήσει πάνω από είκοσι θεατρικά έργα και ταινίες μικρού μήκους. Από το 2008 σκηνοθετεί και συντονίζει το θεατρικό εργαστήρι προσφύγων και μεταναστών Station Αthens. Η παράσταση Είμαστε οι Πέρσες! (2015-17) παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών, στο International Theatre of Finland και στο φεστιβάλ mind the fact, ενώ η περιπατητική site-specific performance Ε_ΦΥΓΑ (2014, 2018) εντάχθηκε στο πρόγραμμα της Ελευσίνας 2021- Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021, με την οποία διατηρεί σταθερή καλλιτεχνική συνεργασία. Μαζί με την Ιωάννα Βαλσαμίδου ίδρυσαν το 2016 και διατηρούν την καλλιτεχνική επιμέλεια της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας mind the fact, που έχει σαν στόχο να παρουσιάσει «αληθινές ιστορίες με πρωταγωνιστές τους ανθρώπους που τις έζησαν».
Η Φρόσω Τρούσα είναι η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ χορού ARC for DANCE FESTIVAL, η πρώτη πλατφόρμα σύγχρονου χορού με έργα νέων Ελλήνων και ξένων δημιουργών που ιδρύθηκε το 2008. Επαγγελματίας χορεύτρια και καθηγήτρια χορού η ίδια διευθύνει από το 2002 μαζί με τον Δημήτρη Νασιάκο το στούντιο χορού Dance Cultural Centre. Η Φρόσω Τρούσα έχει υπάρξει μέλος του ευρωπαϊκού δικτύου Spider Expand!. Ένα διετές πρόγραμμα καλλιτεχνικής ανταλλαγής και παρουσίασης μεταξύ των χωρών: Βέλγιο, Σλοβενία, Γαλλία, Κροατία, και Ελλάδα. Ήταν Υπεύθυνη για τον χορό στην κεντρική ομάδα της διοργάνωσης του Διεθνές Δικτύου παραστατικών τεχνών ΙΕΤΜ που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 2013. Από το 2014 είναι το μοναδικό Ελληνικό μέλος του Ευρωπαϊκού δικτύου χορού, AEROWAVE S- Dance Across Europe, μέλος της ομάδας εργασίας ‘Ανοιχτές Πόρτες’-μια συνεργασία του ΥΠΠΟΑ και Μεγάρου Μουσικής που στηρίζει νέους δημιουργούς για την περίοδο της προετοιμασίας τους και την παρουσίαση της δουλειά τους στο κοινό- και ,τέλος, μέλος της Επιτροπής Επιχορηγήσεων Χορού του ΥΠΠΟΑ για την περίοδο 2017-19.
photo credit: The Festival Academy
